اثرات روانشناختی رنگ ها و تأثیرات فیزیولوژیکی آن ها

در این مقاله تیم توسعه و تحقیق آیسافام شما را با اثرات روانشنخاتی رنگ ها آشنا کرده و اثرات فیزیولوژیکی رنگ ها را در زندگی شما بررسی میکند.

طراحان اتفاق نظر دارند که رنگ حیاتی ترین و مقدس ترین عنصر بصری است. رنگ ها در دنیای بصری در همه جا وجود دارد، در هنر، در بازاریابی و در طراحی. بنابراین تعجبی ندارد که تأثیر رنگ بر روی افراد می تواند بسیار زیاد باشد. در واقع در بین انواع مختلف ارتباطات غیرکلامی، رنگ سریع ترین روش برای ارسال پیام ها و معانی است. رنگ تمام حواس را تحریک کرده و فعال می کند. این عنصر نمادی از مفاهیم و افکار انتزاعی، تخیل یا تحقق آرزوها است که می تواند به خوبی زمان یا مکان دیگری را به یاد آورد. استفاده از رنگ ها می تواند تأثیرات مختلفی بر افراد مختلف داشته باشد، بنابراین انتخاب مناسب رنگ می تواند در زندگی روزمره افراد موثر باشد. به عنوان مثال این انتخاب می تواند بر احساس گرسنگی یا میزان فشار خون تاثیر بگذارد. به همین دلیل طرح های رنگی به عنوان بخشی از شخصیت های تجاری برای عملکرد آن ها بسیار مهم است. از سوی دیگر از آنجا که رنگ بر سلامت روان افراد نیز تأثیرگذار است، روند رو به رشد رنگ درمانی برای کمک به خلق و خوی افرادبه خوبی قابل مشاهده است.

برخی از تأثیرات روانشناسی رنگ حتی در نحوه گفتگو در مورد رنگ ها نیز تأثیرگذار است. در واقع رنگ می تواند نقش مهمی در ایجاد حالات خاص و حتی تأثیر در تصمیم گیری های مردم داشته باشد. با توجه به اینکه تحقیقات نشان می دهد که نود درصد قضاوت های سریع افراد تحت تأثیر تأثیرات روانشناختی رنگ ها صورت می گیرد، مهم است که معنای رنگ ها و واکنش افراد به آن ها به خوبی شناخته شود. سپس می توان ظاهر یا دکوراسیون مورد نظر را چه از نظر شخصی و چه از نظر حرفه ای به درستی انتخاب کرد تا نتیجه دلخواه حاصل شود.

در تئوری های مربوط به رنگ ها، می توان آن ها را در گروه های مختلفی قرار داد. یکی از اساسی ترین تمایزات بین رنگ ها، گرم یا سرد بودن آن هاست. در بین پالت های رنگی، رنگ های گرم از قرمز شروع شده و از بنفش به زرد تبدیل می شوند. سایر رنگ ها نیز در گروه رنگ های سرد قرار می گیرند. نکته جالب این است که رنگ ها به وضوح دمایی ندارند، اما افراد با مرتبط کردن آن ها با احساسات مختلف، دمای آن ها را احساس می کنند. به عنوان مثال ماسه های کویر قرمز و زرد هستند، درختان و طبیعت سبز و آب های خنک اقیانوس آبی هستند.

از سوی دیگر توجه به این نکته مهم است که روانشناسی رنگ ها جهانی نیست. فرهنگ های مختلف به طور متفاوتی عواطف و رنگ ها را به هم پیوند می دهند، بنابراین تنظیمات و احساسات رنگی افراد می تواند بسیار متفاوت باشد. به عبارت دیگر می توان گفت که تفاوت های فرهنگی می تواند مفهوم رنگ های یکسان را تغییر دهد.

 

احساسات و واکنش به رنگ ها

واکنش های احساسی نسبت به رنگ ها، به صورت ناخودآگاه اتفاق می افتد. پاسخ و واکنش به رنگ ها ممکن است مثبت یا منفی باشد، بنابراین در بخش زیر احساسات و واکنش های معمولی که ممکن است توسط رنگ ها ایجاد شود، مورد بحث قرار می گیرد. با این حال، باید توجه داشت که ممکن است افراد مختلف به یک رنگ یکسان واکنش متفاوتی نشان دهند.

 

تاثیر رنگ های مختلف 

طیف های مختلف رنگ ها، اثرات روانشناختی و فیزیولوژیکی قدرتمندی ایجاد می کنند. در واقع اثرات روانشناختی در ذهن احساس شده و اثرات فیزیولوژیکی باعث تغییر در بدن می شوند. یکی از نکاتی که باید به آن توجه داشت این است که افراد ممکن است بر اساس تجربیات قبلی خود، واکنش متفاوتی نسبت به یک رنگ یکسان نشان دهند. مطالعات تحقیقاتی نشان داده است که:

یک: رنگ بر روحیه و یا احساسات فرد در مورد یک فضا تأثیر می گذارد. در واقع به نظر می رسد که رنگ های روشن و سرد فضا را بزرگتر نشان می دهند و در مقابل رنگ های تیره و گرم فضا را محصور کرده و کوچکتر نشان می دهند.

دو: رنگ بر درک افراد از وزن و اندازه تأثیر می گذارد. به طور معمول تصور می شود که رنگ های تیره اشکال را باریک تر از نشان می دهند و رنگ های روشن وزن را سنگین تر می کنند. اما جالب است که نتیجه عکس آن در طراحی مد صادق است. در واقع می توان گفت که در طراحی داخلی رنگ های تیره سنگین تر از رنگ های روشن و سرد به نظر می رسند.

سه: رنگ بر درک فرد از دما نیز تأثیر می گذارد. مطالعات نشان داده است که درجه حرارت بدن در پاسخ به رنگ های مختلف نوسان دارد. به عنوان مثال، رنگ های قرمز، نارنجی و زرد می توانند درجه حرارت فرد را افزایش دهند و رنگ های سرد نیز منجر به کاهش درجه حرارت شوند.

چهار: رنگ ها می توانند باعث احساس کسالت و آرامش، یا فعالیت و نشاط شوند. علاوه بر این رنگ ها ممکن است باعث تحریک سیستم عصبی شوند و بدن به روش های منفی نسبت به این محرک واکنش نشان دهد.

پنج: رنگ ها می توانند در واکنش افراد به صدا، طعم، بو و درک آن ها از زمان تأثیر بگذارند.

شش: رنگ ها می توانند در میزان بهبودی بیماران نیز بسیار موثر باشند.

 

رنگ قرمز. رنگی پر شور و جسورانه. رنگ گرم و اصلی

 

 

این رنگ از سوی انجمن های روانشناختی و فیزیولوژیکی، رنگ شجاعت، شور، عشق، هیجان، خطر، خشم، زندگی و قدرت شناخته می شود. رنگ قرمز در هر کجای خانه که ظاهر شود، توجه ها را به خود جلب خواهد کرد و از آنجا که این رنگ بسیار زنده و پویا است، باید با احتیاط استفاده شود. رنگ قرمز می تواند به خوبی با سایر رنگ ها هماهنگ شود و فضا را به کمک هر کدام از طیف های خود به خوبی تغییر دهد. پرکاربرد ترین طیف های رنگ قرمز، رنگ قرمز روشن، تیره یا کدر است. به عنوان مثال، وقتی رنگ قرمز، تیره و خاموش شود، به رنگ قهوه ای در می آید و وقتی روشن تر شود، به رنگ صورتی متمایل می گردد. صورتی، یک رنگ ظریف است که اغلب با یک رنگ متضاد قوی تر تقویت می شود و به خوبی با رنگ های خاکستری، قهوه ای، سبز، آبی و بنفش ترکیب می شود.

رنگ قرمز بیشترین قدرت، گرما و پویایی را در بین رنگ ها دارد. این رنگ به نوعی دارای انرژی و پرخاشگری است. در تزئینات داخلی از رنگ قرمز به عنوان یک علامت تعجب و برای ایجاد تنوع استفاده می شود. اما باید توجه داشت که هرگز از این رنگ به عنوان رنگ غالب در یک اتاق استفاده نشود. به عنوان مثال می توان در تزئینات داخلی برای بالش،  دستمال یا پارچه از رنگ قرمز استفاده کرد.

یکی از مهم ترین نکات در انتخاب رنگ قرمز، مناسب بودن آن برای هدف مورد نظر است. به عنوان مثال اگر اتاقی منظره زیبایی ندارد، با استفاده از پرده های قرمز می توان توجه را به داخل اتاق معطوف کرد. استفاده بیش از حد از رنگ قرمز در یک اتاق می تواند آثار ناخوشایندی داشته باشد، اما لمس قرمز در گوشه های اتاق می تواند باعث ایجاد نشاط و انرژی شود که فقط این رنگ از عهده آن بر می آید. در واقع باید گفت که هر اتاق باید برخی از طیف های رنگ های قرمز را داشته باشد که می تواند شمع های قرمز، نقاشی ها، کتاب های چرمی قرمز، یک کاسه سیب قرمز، یک قاب عکس قرمز یا لاله های قرمز باشد که بتواند احساسات گرم ، زنده و پویا را در فضا تزریق کند.

 

رنگ صورتی. رنگ دخترانه و شیرین. رنگ گرم و فرعی

 

 

این رنگ به عنوان پس زمینه می تواند درخشش لطیفی ایجاد کند و در عین حال هم چنان فضایی خنثی برای تقویت روح اتاق باقی بماند. طیف های عمیق این رنگ مانند مرجانی به همراه رنگ زرد می توانند یک فضای گرم را ایجاد کنند و یا با استفاده از جزئیات ظریف و تیره چوبی به خوبی فضا را رسمی تر کنند. طیف های گرم تر صورتی به همراه آبی تند می تواند مدرن بودن فضا را تقویت کند. قابل ذکر است که این فضا با استفاده از رنگ سفید متعادل تر خواهد بود. در واقع به طور خلاصه می توان گفت که رنگ صورتی جذابیتی آرام دارد که به راحتی با رنگ های دیگر ترکیب شده و الگوها و بافت های مختلف را ایجاد می کند.

این رنگ نیز مانند رنگ قرمز با قرار گرفتن در کنار طیف های رنگ سبز تحسین برانگیز می شود. از سوی دیگر صورتی همراه با رنگ آبی، شیرین تر به نظر می رسد، زیرا اثر کلی آن کاهش پیدا می کند.

 

رنگ زرد. رنگ درخشان و با نشاط. رنگ گرم و اصلی

 

 

انجمن های روانشناختی و فیزیولوژیکی متعقدند که زرد رنگ فریب، نور خورشید، خوش بینی، گرما، روشنگری و ارتباط است. طیف های مختلف رنگ زرد را می توان با رنگ نور خورشید در ساعات مختلف روز سنجید. رنگ زرد خورشید در هنگام ظهر، برجسته ترین طیف این رنگ است که به خوبی توجه ها را به خود جلب می کند. زردهای خاکستری اوایل سحر مکملی برای  رنگ های ملایم تر مانند صورتی، آبی و سبز کم رنگ هستند. طیف های رنگ زرد در زمان بعد از ظهر، مکمل خوبی برای رنگ های گرم و غنی سبز جنگلی هستند. رنگ زرد طلایی طیفی زیبا و لوکس به ویژه برای دیوارهای شاخص یا لوازم جانبی فراهم می کند. اما به طور کلی می توان گفت که همه طیف های رنگ زرد به نوعی بازتابنده هستند. در واقع این رنگ ها، رنگ های دیگری به خود جذب کرده و اثرات برجسته ای را به آن ها اضافه می کنند.

همان طور که گفته شد یکی از طیف های رنگ زرد، رنگ آفتابی است. این یک رنگ بسیار شاد است و برخلاف رنگ قرمز می توان از آن در تزئینات داخلی به صورت گسترده ای استفاده کرد. رنگ زرد رنگی گرم، دلپذیر است که می تواند گزینه خوبی برای ورودی خانه باشد. زیرا می تواند در این قسمت خانه که معمولا نور کمی دارد، رنگ آفتاب را تداعی کند. به همین صورت در یک اتاق شمالی، رنگ زرد می تواند توهم نور مستقیم خورشید را ایجاد می کند.

بسیاری از افراد رنگ زرد را با طلا مرتبط می دانند. اما توصیه می شود که از رنگ طلایی فقط برای قاب عکس، تزیین اشیای برنجی و جواهرات استفاده شود تا در دکوراسیون اغراق آمیز به نظر نرسد. از سوی دیگر پوست لیمو که به رنگ زرد روشن است با تزئینات سفید و سقف زرد بسیار ظریف خواهد بود.

اما به طور کلی عناصر موجود در دکوراسیون داخلی باید هر رنگ را طبق شخصیت و احساسات افراد انتخاب کرد. در واقع نکته قابل توجه این است که هرگز نباید از رنگی استفاده کرد که به افراد احساس راحتی نمی دهد.

 

رنگ نارنجی. رنگ خاکی و پرانرژی. رنگ گرم و فرعی

 

 

انجمن های روانشناختی و فیزیولوژیکی متعقدند که نارنجی، رنگ نشاط،  غروب آفتاب و هیجان است. طیف ملایم این رنگ شبیه رنگ هلو خواهد بود که بسیار خنک و طراوت بخش است. این رنگ بین رنگ های قرمز و زرد قرار دارد. رنگ نارنجی نیز می تواند پویا باشد، اما به پویایی رنگ قرمز نیست. این رنگ به خوبی در میوه هایی مانند ملون، نارنگی، هلو و طیف های پاییزی قابل مشاهده است. طیف هایی از رنگ نارنجی که در میوه ای مانند هلو دیده می شود، رنگ پوست انسان را بهتر جلوه می دهد. علاوه بر این به دلیل ارتباطی که با میوه ها دارد، به عنوان تلاقی بین رنگ گرم و سرد شناخته می شود.

 

رنگ سبز. رنگ طبیعت و حیات. رنگ سرد و فرعی

 

 

انجمن های روانشناسی و فیزیولوژیکی متعقدند که رنگ سبز، رنگ طبیعت، آرامش، امید و امنیت است. این رنگ تازه و صمیم است و به خوبی می تواند رنگ ها را با یکدیگر هماهنگ کند. رنگ سفید به عنوان یک رنگ مکمل به خوبی می تواند ویژگی های رنگ سبز را به نمایش بگذارد. از سوی دیگر وقتی با خاکستری ترکیب می شود، می تواند رنگ پس زمینه را بسیار عالی جلوه دهد. طیف های روشن این رنگ آرام و متین هستند. در مقابل، طیف های تیره آن پرشور بوده و گزینه مناسبی برای کفپوش ها هستند. وقتی سبک شد ، بازنشسته و آرام است. یکی دیگر از ویژگی های رنگ سبز کاربرد آن در رستوران ها است که از نظر بصری بسیار خوشایند خواهد بود.

رنگ سبز جلوه ای بسیار معنوی دارد و به همین علت حضور یک شی سبز در هر فضایی ضروری است، حتی اگر یک گیاه پیچک کوچک در گلدان باشد. نقاشی یک اتاق به رنگ سبز حس بهار، طراوت، تولد و جوانی را تداعی می کند.

 

رنگ بنفش. رنگ سلطنتی و منحصر به فرد. رنگ گرم و فرعی

 

 

انجمن های روانشناختی و فیزیولوژیکی متعقدند که رنگ بنفش رنگ سلطنت، قدرت، تجمل ، رمز و راز  و عزت است. به طور طبیعی یک رنگ بنفش تیره، ترکیبی از رنگ های آبی و قرمز است. اگر به آن رنگ قرمز بیشتری اضافه شود، گرم می شود و افزودن طیف های رنگ آبی باعث سرد شدن آن می گردد. این ترکیب به خوبی با طیف های قرمز و آبی ترکیب می شود.

دیگر طیف های رنگ بنفش مثل رنگ آلو، بادمجان و یاس بنفش نیز بسیار زیبا و پرکاربرد هستند. اما باید توجه داشت که از بنفش اغلب به مقدار کم به و برای ایجاد تنوع در دکوراسیون داخلی استفاده می شود، زیرا استفاده در سطح وسیع می تواند آزار دهنده و خسته کننده باشد.

 

رنگ آبی. رنگ آرامش و صداقت. رنگ سرد و اصلی

 

 

انجمن های روانشناختی و فیزیولوژیکی متعقدند که آبی، رنگ آرامش صداقت و وفاداری است. این رنگ با طیف های مختلف خود حتی می تواند با غم و اندوه همراه باشد. همچنین آبی می تواند صلح و حتی معنویت را به خوبی نمایش دهد. رنگ آبی توسط بسیاری از افراد به عنوان رنگ مورد علاقه آن ها توصیف می شود و رنگی است که بیشتر مورد پسند آقایان است. به همین دلیل این رنگ به عنوان یک گزینه، اغلب به عنوان رنگی غیر تهدیدآمیز مورد توجه قرار می گیرد که می تواند محافظه کارانه و سنتی به نظر برسد.

از رنگ آبی اغلب برای تزئین دفاتر استفاده می شود زیرا تحقیقات نشان داده است که افراد در اتاق های آبی از خلاقیت بیشتری برخوردار هستند. برخلاف رنگ سبز که برای فضاهای رستورانی مناسب است، آبی باعث کاهش اشتها می شود، به طوری که در برخی از برنامه های کاهش وزن توصیه می شود غذا را در  بشقاب آبی سرو کنند. آبی به ندرت در مواد غذایی مشاهده می شود و اغلب وجود این رنگ نشان دهنده فاسد شدن یک ماده غذایی است. علاوه بر این رنگ آبی می تواند ضربان نبض و دمای بدن را کاهش دهد. طیف های مختلف رنگ آبی را می توان در رنگ آسمان، اقیانوس و لحظه گرگ و میش صبحگاهی مشاهده کرد.

 

رنگ های خنثی نیز مجموعه دیگری از رنگ ها هستند که درک و شناسایی آن ها می تواند در کاربرد آن ها در دکوراسیون داخلی بسیار موثر باشد.

رنگ های خنثی اغلب ویژگی های رنگ های دیگر را به خود جذب می کنند و می توانند برای تقویت این تأثیرات مورد استفاده قرار گیرند. رنگ های خنثی و پرکاربرد شامل سیاه، سفید، خاکستری، قهوه ای و بژ است.

رنگ سیاه:

سیاه یک رنگ رسمی، ظریف و پیچیده است، اما در عین حال می تواند رنگ غم انگیزی باشد. این رنگ نشانه ای از قدرت، ظرافت، رسمیت و رمز و راز است. بنابراین استفاده از آن در دکوراسیون داخلی نیازمند دقت و توجه ویژه ای است که در مقاله «آموزش طراحی دکوراسیون داخلی(قسمت اول طراحی داخلی با رنگ سیاه و معرفی 30 فضای زیبا)» به طور مفصل توضیح داده شده است.

 

 

رنگ سفید:

سفید یک رنگ خالص و معصوم است و اغلب تمیزی، خلوص خوبی، بی گناهی، پاکی و بکر بودن را تداعی می کند. این رنگ در بعضی از فرهنگ ها نشان دهنده نابودی است، در مقابل گاهی رنگ کمال نیز در نظر گرفته می شود و بار معنایی مثبتی دارد. رنگ سفید نور را به خوبی منعکس می کند و بنابراین رنگ مناسبی برای فصل تابستانی است. رنگ سفید در تزئین و مد از محبوبیت بالایی برخوردار است زیرا یک رنگ خنثی بوده و با همه چیز مطابقت دارد. با این وجود تمیز نگه داشتن آن دشوارتر از رنگ های دیگر است. از سوی دیگر اگرچه سفید رنگی بسیار ساده به نظر می رسد، اما با توجه به مجموعه ای از نکات که در مقاله «آموزش طراحی دکوراسیون داخلی (قسمت دوم طراحی داخلی با رنگ سفید)» توضیح داده شده است، می توان آن را بسیار زیباتر به نمایش گذاشت.

 

 

رنگ خاکستری:

خاکستری را می توان یک رنگ پیچیده و قدرتمند دانست، اما اگر این رنگ به اشتباه مورد استفاده قرار گیرد، ممکن است خسته کننده به نظر برسد. نکته قابل توجه در مورد این رنگ این است که خاکستری یکی از منعطف ترین رنگ های خنثی است و می تواند در کنار رنگ های گرم یا سرد و به صورت سنتی یا مدرن  به کار برده شود. این رنگ به خوبی با سایر رنگ ها هماهنگ می شود.

 

رنگ قهوه ای:

قهوه ای یک رنگ جامد و قابل اعتماد است و بسته به زمینه و فضایی که در آن استفاده می شود می تواند به خوبی حال و هوای طبیعت را ایجاد کند. این رنگ با صفات مانند قابلیت اطمینان و انعطاف پذیری شناخته می شود. به همین دلیل دوستداران رنگ قهوه ای اغلب تمایلی به تجمل و جلب توجه ندارند. این رنگ نیز می تواند با طیف های مختلف خود عواطف متفاوتی را ایجاد کند. به عنوان مثال قهوه ای روشن بیانگر صداقت و ثبات است و قهوه ای تیره قابل پیش بینی و کسل کننده تلقی می شود.

 

 

رنگ بژ:

بژ بسته به رنگ هایی که در اطراف آن استفاده می شود، می تواند گرم یا سرد باشد. این ویژگی، رنگ بژ را به یک رنگ محافظه کارانه تبدیل می کند زیرا به عنوان مثال می تواند گرمای قهوه ای یا خنکی رنگ سفید را به خود جذب کند و متفاوت به نظر برسد. علاوه بر این بژ معنای رنگ های اطراف را به خود می گیرد و اغلب در پس زمینه محو می شود و نفوذ روانشناختی کمی ایجاد می کند.