رنگ نما ساختمان و 3 نمونه از این رنگ ها

طراحی مناسب نما مرحله مهمی در ظاهر ساختمان ها است. امروزه مواد تزئینی زیادی برای تزئین دیوارهای خارجی سازه ها در بازار یافت می شوند که استفاده از رنگ های مختلف یکی از این روش ها است. در این مقاله می خواهیم با رنگ های تولید شده برای نمای ساختمان ها آشنا شویم، که شرکت آیسافام(اطلس فام یاسین) نیز به صورت گسترده ای به تولید آن ها مشغول است. در این راستا ابتدا به معرفی کلی این رنگ ها پرداخته می شود. سپس انواع مختلف این رنگ ها معرفی می شوند و مزایا و معایب هر کدام از آن ها به طور مفصل ارائه می گردد.

معرفی رنگ نما ساختمان

تمام رنگ ها، چه رنگ هایی که برای نمای داخلی طراحی شده اند و چه رنگ هایی که در نمای خارجی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرند، از ترکیبات اساسی و معمول ساخته می شوند که شامل حلال، رزین، مواد افزودنی و رنگدانه ها هستند. رنگدانه ها، ذرات ریز و درشتی هستند که طیف رنگی یک رنگ را مشخص می کنند و وظیفه پوشش سطوح را بر عهده دارند. هم چنین رنگدانه ها اغلب از رنگ در برابر اشعه ماوراء بنفش و سایر اثرات جوی محافظت می کنند و در نتیجه ثبات و طولانی شدن آن را تضمین می کنند. رزین، عنصر اصلی در آرایش یک لایه از رنگ است. وظیفه رزین این است که رنگدانه ها را در جای خود نگه می دارد و همه مواد تشکیل دهنده رنگ را به یکدیگر متصل می کند و ویژگی محافظتی لازم را به آن می دهد. حلال، مایعی است که رنگدانه و رزین را در خود به صورت معلق نگه می دارد. این عنصر اجازه می دهد تا رنگ به طور مساوی روی سطح پخش و بعد از خشک شدن تبخیر شود. به عبارت دیگر می توان گفت که حلال ها اجزای مختلفی را که در فرمول رنگ استفاده می شود (مانند رنگدانه و رزین) حل و پراکنده می کنند، و قوام لازم برای کاربرد رنگ روی سطوح را فراهم می کنند.

رنگ نما داخلی و خارجی دارای حلال ها و رنگدانه های مشابهی هستند. البته قابل ذکر است که بعضی از رنگدانه ها سریع تر از سایرین محو می شوند و بیشتر در فرمولاسیون داخلی استفاده می شوند، اما رنگ نما خارجی ساختمان ممکن است حاوی رنگدانه های بیشتری باشد.

مانند رنگ نما داخلی، رنگ نما خارجی نیز انواع براق و مات دارند. اما تفاوت واقعی بین رنگ نما داخلی و خارجی را می توان در مواد افزودنی و رزین یافت. رنگ نما و رنگ هایی که برای سطوح خارجی سازه ها استفاده می شوند، باید بتوانند در برابر انواع شرایط آب و هوایی، از تغییر درجه حرارت، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، نسیم های برخاسته از سطح دریا مقاومت کنند. برای مقابله با این شرایط متغیر که دیوارهای خارجی سازه ها آن را تجربه می کنند، باید از رزین های منعطفی استفاده شود که وقتی سطح زیر آن منبسط و منقبض می شود ، رنگ ظاهر جذاب خود را از دست ندهد. رنگ نما خارجی  همچنین حاوی مواد افزودنی است که به جلوگیری از کم رنگ شدن در طول زمان کمک می‌ کند و در برابر لکه و کپک از سطح مورد نظر محافظت می کند. از سوی دیگر رنگ های داخلی زیر باران قرار نمی گیرند و هرگز دچار یخ زدگی نمی شوند ، بنابراین با رزین های سخت تر ساخته می شوند. این رزین ها باعث می شود که رنگ داخلی کمتر در معرض آسیب ناشی از آلودگی ها قرار بگیرد و همچنین تمیز کردن آن آسان تر باشد.

برخی افراد تصور می کنند که با توجه به مقاومت بالای رنگ نما خارجی، می توان از آن ها در سطوح داخلی نیز استفاده کرد اما این در واقعیت درست نیست. زیرا رنگ نما خارجی حاوی موادی هستند که می توانند هنگام استفاده در فضاهایی داخلی مضر باشند. بنابراین به دلیل متفاوت بودن فرمولاسیون رنگ های مختلف برای کاربردها و سطوح مختلف توصیه می شود هر رنگ با توجه به تعریف و اساس آن استفاده شود.

رنگ های نمایی که در شرکت آیسافام تولید می شوند، در سه گروه رنگ اکریلیک نما فول سیلیکونی، رنگ اکریلیک نما سیلیکونی، رنگ اکریلیک نما الاستومری، قرار می گیرند. البته رنگ دیگری نیز با نام رنگ استخری ضد خزه و جلبک نیز برای فضاهای مربوطه تعریف شده است. در ادامه مطالب این مقاله به بررسی این رنگ ها پرداخته می شود.

رنگ الاستومریک

پوشش الاستومریک یک پوشش بیرونی یا روکش با کیفیت بالا است که تقریبا 10 برابر ضخیم تر از رنگ های معمولی است. در حقیقت این رنگ، یک پوشش فوق العاده ضخیم و در عین حال انعطاف پذیر است که به ضد آب بودن قسمت بیرونی نمای ساختمان کمک می کند. رنگ نما الاستومریک بر خلاف انواع دیگرِ پوشش ها یا رنگ ها، می توانند ترک های مویی را برای تکمیل ویژگی ضد آب بودن به خوبی پر کنند. رنگ اکریلیک نما الاستومری آیسافام نیز که در این گروه قرار دارد با بافتی متفاوت و انعطاف پذیری بالا، صد درصد آب پایه با کیفیت و چسبندگی بسیار بالا ساخته شده است و برای سطوح خارجی، داخلی، بتنی، آردواز، نقاشی های قبلی، دیوار گچی خشک شده، پنل گچی و غیره طراحی شده است. این محصول مقاومت خوبی در برابر شرایط جوی دارد و در برابر آب بسیار مقاوم است. همچنین گزینه ای مناسب برای سقف  استخرها، سونا، جکوزی و سرویس های بهداشتی هستند. مهمترین مزیت های رنگ های محلول در آب آیسافام، سرعت انجام کار و پوشش چشمگیر، مقاوم در برابر کپک، مقاوم در برابرشرایط جوی ، انعطاف پذیری و کشسانی بالا، دارای فناوری مقاوم در برابر ضربه و لکه، ماندگاری و چسبندگی عالی، فاقد اثرات مخرب زیست محیطی و گارانتی کننده سلامتی مشتریان می باشد. زمان لازم برای خشک شدن سطحی این رنگ ها یک ساعت و زمان لازم برای خشک شدن عمقی آن برابر سه ساعت است. قابل ذکر است که دو هفته پس از اعمال رنگ، امکان شستشو آن برای مشتریان وجود دارد.

از سوی دیگر می توان به سبز بودن این رنگ ها اشاره کرد که برای صرفه جویی در مصرف انرژی و محافظت از محیط زیست تولید و عرضه می شوند. پوشش الاستومری مقاوم در برابر حرارت است و به بهبود چشمگیر بهره وری انرژی در هر ساختاری که در آن استفاده شده کمک می کند. از آنجا که آن ها در برابر اشعه ماوراء بنفش مقاوم هستند، مانند ساختاری ضد آفتاب عمل کرده و در طول ساعات روز از سازه محافظت می کنند و قطعا این دوام طولانی مدت برای بسیاری از دارندگان خانه و صاحبان مشاغل مهم است. اگرچه رنگ الاستومری معمولا در کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد ، اما می توان از آن در مصارف مسکونی نیز استفاده کرد. این رنگ ها علاوه بر ارائه یک پوشش محافظ ضد آب برای یک سازه، به محافظت از سازه در برابر آسیب نیز کمک می کنند. روکش الاستومری با قابلیت مقاومت در  برابر کپک، می تواند رنگ را در طولانی مدت ماندگار نگه داشته، از آسیب و سایش و ترک خوردگی مصون کرده و به حفظ جذابیت نمای بیرونی ساختمان کمک کند. در حقیقت این پوشش یک گزینه عالی برای خانه های ساخته شده در آب و هوای متغیر بوده و در حال تبدیل شدن به یک راه حل محبوب برای خانه های موجود در مناطق طوفانی یا شرایط جوی نامساعد است.

قابل توجه است که هنگامی که پوشش الاستومری اعمال می شود، به صورت مایع است، اما با گذشت زمان به طور کامل خشک شده و به یک پوشش سخت و در عین حال انعطاف پذیر تبدیل می شود. اگرچه کاربردهای متنوع این رنگ روی سطوح مختلف بر جذابیت این محصولات افزوده است اما باید توجه داشت که پیاده سازی رنگ الاستومری نیاز به تخصص ، دانش و رعایت نکات ایمنی دارد و فقط باید توسط یک متخصص باتجربه اعمال شود.

مزایا و معایب رنگ نما الاستومری

رنگ نما الاستومری نیز مانند تمام رنگ های موجود در بازار معایب و مزایایی دارند که در ادامه به بررسی آن ها پرداخته می شود. در واقع این رنگ نیز دربردانده نکات مثبت و منفی است اما در نهایت این مشتریان هستند که با توجه به این جوانب باید رنگ مناسب پروژه و سازه خود را انتخاب کنند. اما همان طور که در بخش قبل به آن اشاره شد، توصیه می شود در صورت تمایل به استفاده از این رنگ و یا روکش هایی از این قبیل، با یک متخصص یا فرد حرفه ای که تجربه کار با این رنگ را دارد مشورت شود، زیرا این کار می تواند نتایج به دست آمده از کار و تصمیم گیری نهایی شخص را به میزان قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد. در حقیقت حتی اگر نقاط ضعفی در استفاده از رنگ نما الاستومری نیز وجود داشته باشد، جوانب مثبت و تاثیرگذار آن می تواند از معایب این پوشش پیشی بگیرد.

برای شرح فواید رنگ نما الاستومری، می توان به موارد زیر اشاره کرد.

ضد آب بودن:

این ویژگی یکی از اصلی ترین و مهم ترین مزیت های پوشش های الاستومری است، زیرا این خصیصه روکش ایمنی را روی سطح قرار می دهد و مانع از نفوذ رطوبت به داخل دیوارها می شود. این رنگ می تواند از سطوح سطحی بتنی، سنگی، گچ کاری شده، کف، سقف، آجر، فلز و چوب (با رعایت ملاحظات مربوطه) به خوبی محافظت کند.

تراکم:

این ویژگی رنگ نما الاستومری را تا ده برابر ضخیم تر از رنگ های معمولی می کند و این مورد زمانی که رنگ خشک می شود به خوبی قابل درک و محسوس است. در حقیقت ضخامت روکش الاستومری تا حدود بیست میکرون در هر پوشش است اما ضخامت یک رنگ معمولی در هر لایه استفاده شده فقط به حدود سه میکرون می رسد.

ماندگاری:

از آن جا که رنگ نما الاستومری بسیار قوی هستند، می توانند در سالیان طولانی مورد استفاده قرار گیرند و به خوبی از سازه استفاده شده در آن محافظت کنند.

انعطاف پذیری:

از آنجا که رنگ نما الاستومری از مواد منعطف و کشسان تشکیل می شوند، می توانند با ساختاری که روی آن قرار دارند حرکت کنند. این ویژگی به این معنی است که این روکش ها می توانتد با تغییر در شرایط جوی مختلف و با تغییر فصول، با دیوار یا سقف پیاده شده روی آن تغییر کنند.

و اما برای شرح نقاط ضعف رنگ نما الاستومری، می توان به موارد زیر اشاره کرد.

نیاز به هزینه قابل توجه:

از آن جایی که انتخاب و پیاده سازی رنگ نما الاستومری نیاز به تخصص ویژه ای دارد، این رنگ ها ممکن است تا پنجاه درصد بیشتر از رنگ های معمولی نیاز به صرف هزینه داشته باشند. اما باید توجه داشت که این رنگ ها، فضاهای مشابه را با پوشش بسیار ضخیم تر از رنگ های معمولی پوشش می دهند. علاوه بر این، با توجه به این که رنگ نما الاستومری می تواند به خوبی از سطوح در برابر رطوبت محافظت کند که پوشانده شده است می تواند یک بار موقت از رطوبت را تحمل کند و شما مجبور نیستید مرتباً رنگ آمیزی کنید ، می تواند در طولانی مدت باعث صرفه جویی در وقت و هزینه شود.

نیاز به نقاش با تجربه:

از آن جایی که پیاده سازی رنگ نما الاستومری با رنگ های معمولی بسیار متفاوت است، کار با آن ها و استفاده از آن ها بسیار دشوار خواهد بود. اگر این رنگ ها توسط یک فرد غیر متخصص پیاده شود، ممکن است به صورت اشتباه اعمال شود یا با رقیق کردن نادرست آن، ضخامت رنگ تحت تاثیر قرار گیرد. در حقیقت یک نقاش بی تجربه در مورد رنگ نما الاستومری، ممکن است هزینه بیشتری را برای پیاده سازی این پوشش دریافت کند، اما کمتر از مقدار مورد نیاز، آن را بر روی سطح مورد نظر اعمال کند. علاوه بر این، اگر این محصول به درستی مورد استفاده قرار نگیرد، ممکن است در پایان کار، ظاهر ناهمواری داشته باشد و نتواند جذابیت این رنگ را به درستی نشان ندهد و مهم تر از آن ممکن است منجر به شکل گیری ترک خوردگی روی سطح آن شود (یک راه حل برای حل این مشکل قرار دادن بیش از یک لایه از رنگ روی سطح مورد نظر است).

ناتوانی در نفوذ به سطوح:

رنگ نما الاستومری قابلیت عبور از سطوح پوششی پایه را ندارند. بنابراین در صورتی که روی سطح مورد نظر سوراخ ها و یا شکستگی های بزرگ قرار داشته باشد، باید قبل از شروع نقاشی آن ها را به درستی تعمیر کرد. همچنین لازم است سطوحی که رنگ یا روکش روی آن ها اعمال می شود، به طور صحیح تمیز شود تا مشکلی در شکل گیری پیوند در لایه های مختلف رنگ به وجود نیاید.

نیاز به عملیات پشتیبانی هنگام استفاده از اسپری رنگ:

هنگام استفاده از اسپری نقاشی باید دقت کرد که پس از پیاده سازی هر لایه و قبل از شروع کار بعدی باید رنگ را با غلتک به خوبی روی سطح مورد نظر پخش کرد. با استفاده از این روش، می توان تمام سطح و نه فقط بخش هایی از آن را پوشش داد.

رنگ نما سیلیکونی

رنگ نما سیلیکونی یکی از بهترین رنگ ها برای استفاده در پوشش نمای ساختمان ها به حساب می آیند. این رنگ ها بسیار قابل اعتماد بوده و امکان اتمام سریع و با کیفیت بالای کار را فراهم می کنند. رنگ نما سیلیکونی، یک روکش و پوشش ضد آب است ودر برابر رطوبت، آلاینده های محیط زیست و رشد کپک ها از خود مقاومت نشان می دهد، بنابراین اگر محیط قرار گرفتن سازه مورد نظر، یک شهر شلوغ و یا یک محیط مرطوب و بارانی باشد، این رنگ بسیار کاربردی خواهد بود.

ترکیب این محصول، شامل رزین های مخصوص سیلیکونی است که به عنوان یک چسب عمل می کنند و باعث می شوند که رنگ ایجاد شده روی سطح ضد آفتاب شود و در برابر رطوبت مقاوم گردد. ویژگی گرمانرمی(گرمانرم به پلیمرهایی گفته می‌شود که با افزایش دما بدون تغییر شیمیایی ذوب می‌شوند. این پلیمرها را می‌توان به دفعات ذوب و دوباره جامد نمود.) پایین این رزین ها، رنگ را برای استفاده در هر شرایط آب و هوایی آماده می کند. این پوشش حتی در زیر آفتاب سوزاننده ذوب نمی شود و در هنگام یخ زدگی های شکننده نیست. در حقیقت می توان گفت که این رنگ ها ویژگی محافظتی بالایی دارد و می تواند روی سطوح خارجی، داخلی، سقف ها، نقاشی های قبلی، دیوار گچی خشک شده، پنل گچی و غیره مورد استفاده قرار گیرد. قابل ذکر است که مصرف مواد از این نوع برای نقاشی خارجی همیشه بیشتر از مصارف داخلی است.

رنگ  نما سیلیکونی قبل از شروع نقاشی نیاز دارند تا به آماده سازی اولیه خوبی روی سطح انجام شود. به این صورت که اثرات خاک و گرد و غبار که روی سطح قرار دارند تمیز شود و در صورت لزوم از بین برود. از آن جایی که این رنگ ها ویژگی ضد قارچی و ضد کپکی دارند، می توان لایه های قبلی که به این منظور روی سطح ایجاد شده اند را پاک کرد، فقط کافی است یک لایه آستر روی سطح پیاده شود که به تقویت گچ و افزایش جذب رنگ کمک کند.

برای تمیز نگه داشتن سطح سازه هایی که با این رنگ نما پوشیده شده اند، باید آن ها را به موقع تمیز کرد. دیوارهایی که با رنگ هایی از این نوع رنگ شده اند نیازی به استفاده از محصولات تمیز کننده خاصی ندارند. گرد و غبار، خاک ، دوده ماشین ها و غیره به راحتی در باران شسته می شوند، اما در صورت لزوم می توان نما را با آب تمیز شست.

همانطور که قبلا نیز گفته شد، ترکیبات سیلیکونی یک پوشش محافظتی روی سطح تشکیل می دهند که در برابر آسیب های مکانیکی از آن مراقبت می کنند. اما شیارهای و ترک خوردگی های اساسی در آن ها نیز به تعمیر اساسی نیز دارند که تنها با رنگ آمیزی مجدد امکان پذیر است. اما از آن جا که طیف رنگی این رنگ ها همواره در حال تغییر است و پیدا کردن رنگ مشابه ممکن است با دشواری همراه باشد، می توان از این روش استفاده کرد. به این صورت که یک قوطی کوچک از رنگ سفید را برداشته و محتویات را با چند قطره رنگدانه به خوبی مخلوط کرد تا بتوان به رنگ دلخواه رسید. سپس باید رنگ را در محلی که کمتر دیده می شود، روی سطح پیاده کرد و زمانی را برای خشک شدن آن در نظر گرفت. اگر نتیجه نهایی با رنگ سطح همخوانی داشت، می توان دستور تهیه رنگ را در ابعاد بزرگ تر اعمال کرد. علاوه بر این هنگام پیاده سازی این رنگ ها باید توجه داشت که قوام فرمولاسیون این رنگ ها برای اسپری کردن مناسب نیست و باید حتما از تجهیزات با نازل بزرگ و فشار مناسب استفاده کرد. هم چنین این مواد را می توان با مخلوط های دیگر رقیق کرد، اما این کار بر دوام پوشش تأثیر می گذارد. بنابراین رقیق کردن رنگ نما سیلیکونی فقط برای نقاشی داخلی مجاز است.

شرکت آیسافام نیز طیف وسیعی از رنگ نما سیلیکونی را در دو قالب رنگ اکریلیک نما فول سیلیکونی و رنگ اکریلیک نما سیلیکونی تولید می کند. رنگ اکریلیک نما فول سیلیکونی بهترین گزینه برای ضد آب کردن سطوح خارجی است و ضمن قدرت پوشش دهی و مقاومت بسیار بالا نسبت به تغییرات شدید دما، رطوبت، وجود املاح، محیط های قلیایی در انواع مصالح، میتواند با حفظ خاصیت تنفس پذیری بستر، سطحی با کیفیت و ماندگاری بالادر انواع شرایط آب و هوایی را رقم بزند. خاصیت آب و غبار گریزی از سطح نما و کلیه سطوح ساختمانی مهمترین ویژگی این محصول است. مهمترین مزیت رنگ نما سیلیکونی مقاومت آن در برابر آب است. رنگ اکریلیک فول سیلیکونی آیسافام با مقاومت بسیار بالا در برابر آب و با پوشش چشمگیر، فرمول صددرصد اکریلیک، فیلم مقاوم در برابر شستشو توانسته است این نیاز را به درستی برطرف کند. زمان لازم برای خشک شدن سطحی این رنگ ها یک ساعت و زمان لازم برای خشک شدن عمقی آن برابر سه ساعت است. قابل ذکر است که دو هفته پس از اعمال رنگ، امکان شستشو آن برای مشتریان وجود دارد.

محصول دیگری از شرکت آیسافام که در این گروه از رنگ ها قرار می گیرد، رنگ اکریلیک نما سیلیکونی است. پوش رنگ اکریلیک نما سیلیکونی ضمن قدرت پوشش دهی و مقاومت بسیار بالا نسبت به تغییرات شدید دما ، رطوبت،وجود املاح،محیط های قلیایی در انواع مصالح، می تواند با حفظ خاصیت تنفس پذیری بستر ، سطحی با کیفیت و ماندگاری بالا در انواع شرایط آب و هوایی را رقم بزند. خاصیت آب و غبار گریزی از سطح نما و کلیه سطوح ساختمانی مهمترین ویژگی این محصول است.

این محصول مناسب مشتریانی است که می خواهند سطح ضد آب شود. ویژگی های محصول شامل سرعت انجام کار و پوشش چشمگیر، مقاوم در برابر کپک، صددرصد اکریلیک، قابل شستشو، مقاوم در برابر آب و شرایط جوی، ماندگاری و چسبندگی عالی، ضد آب، گارانتی کننده سلامتی مشتریان، فاقد اثرات مخرب زیست محیطی و کاربری آسان می شود. قابل ذکر است که دو هفته پس از اعمال رنگ، امکان شستشو آن برای مشتریان وجود دارد.

مزایا و معایب رنگ نما سیلیکونی

رنگ نما سیلیکونی چندین مزیت ارزشمند و نقاط قوت زیادی دارند که به شرح زیر می باشند.

مقاومت و ماندگاری بالا:

این ویژگی شامل مقاومت در برابر رطوبت، مقاومت در برابر نور خورشید و دمای بالا مقاومت در برابر کپک، قارچ و میکرو ارگانیسم های دیگر، مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر فرسودگی و شکنندگی می شود که ماندگاری طولانی مدت رنگ را مهیا می کند.

زیبایی ظاهری:

از آن جایی که رنگ نما سیلیکونی در طیف گسترده ای از رنگ ها تولید و به بازار عرضه می شوند، جذابیت بصری بالایی دارند و می توانند به خوبی نمای یک سازه را تزیین کنند. ویژگی مناسب دیگر این رنگ قابلیت استفاده از آن روی سطوح مختلف است که می تواند به خوبی آن ها را زینت بخشد.

دوست و حافظ سلامت مشتریان:

این رنگ بدون بو است و منجر به تاثیرات منفی بر سلامت انسان ها نمی شود، بنابراین امکان استفاده از این محصول حتی در فضاهای محصور وجود دارد.

علاوه بر این باید اشاره کرد که مانند هر ماده دیگر، رنگ نما سیلیکونی نیز با نقاط ضعفی همراه هستند که می توان آن ها را به صورت زیر شرح داد.

نیاز به هزینه قابل توجه:

اولین نقطه ضعف این رنگ نما، بالا بودن قیمت بالا آن ها است که از مواد اولیه با کیفیت و گران قیمت برای تولید رنگ نما سیلیکونی نشات می گیرد. به همین دلیل است که چنین محصولاتی به ندرت برای نقاشی سطوح چوبی مورد استفاده قرار می گیرد.

نیاز به عملیات آماده سازی قبل از پیاده سازی رنگ:

باید توجه داشت که در صورت تمایل به استفاده از این رنگ نما روی سطوح چوبی، باید سطح مورد نظر را به خوبی با یک لایه آستر پوشاند و یک روز برای جذب آن زمان در نظر گرفت. دیوارهای بتونی یا گچی نیز به اقدامات و آماده سازی های اولیه احتیاج دارند. در این راستا ابتدا باید آلودگی ها را تمیز کرد و قارچ ها و کپک ها را کاملا از بین برد. هم چنین باید ترک های موجود روی دیوارها را نیز قبل از شروع نقاشی تعمیر کرد. لازم به ذکر است که آسترهای استفاده شده برای رنگ نما سیلیکونی باید ویژه بوده و برای نقاشی بعدی با رنگ نما سیلیکونی طراحی شده باشد، زیرا استفاده از گزینه های معمولی، دوام پوشش را تضمین نکرده و کاهش می دهد.